Voorbeelden ergotherapie bij hand- en armproblemen

Ergotherapie speelt een belangrijke rol bij het behandelen van hand- en armproblemen. Wanneer iemand moeite heeft met het gebruik van de handen of armen door pijn, zwakte, verminderde coördinatie of andere fysieke beperkingen, kan een ergotherapeut helpen met het verbeteren van de functie, het verminderen van pijn en het bevorderen van de zelfstandigheid in het dagelijks leven. Hier zijn enkele voorbeelden van hoe ergotherapie kan helpen bij hand- en armproblemen:

1. Artritis (bijv. reumatoïde artritis of artrose)

• Probleem: Pijn, zwelling en verminderde beweeglijkheid in de gewrichten van de handen en/of armen.
• Oplossing: De ergotherapeut kan aangepaste hulpmiddelen aanbevelen, zoals steunbandages voor gewrichten, handgrepen met verlengde handvaten, of zelfzorghulpmiddelen zoals bestek met dikkere handvatten of speciaal gereedschap voor het openen van potten en flessen. Ook kan de ergotherapeut oefeningen aanleren om de gewrichten soepel te houden en de spierkracht in de handen en armen te versterken.

2. Carpaal Tunnel Syndroom (CTS)

• Probleem: Pijn, gevoelloosheid en tintelingen in de handen door druk op de zenuw in de pols (bijv. door langdurig typen of repetitieve handbewegingen).
• Oplossing: De ergotherapeut kan helpen door het aanreiken van polssteunen of splinten om de pols in een neutrale positie te houden tijdens activiteiten. Ook kan de ergotherapeut adviseren over het aanpassen van de werkplek (bijv. ergonomische toetsenborden of muizen) en het aanleren van pauzetechnieken om herhaalde belasting te voorkomen.

3. Revalidatie na een beroerte (hemiplegie)

• Probleem: Verlamming of zwakte in één arm (of beide armen), waardoor de cliënt moeite heeft met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten.
• Oplossing: De ergotherapeut kan oefeningen voor handfunctie en coördinatie aanleren, zoals het versterken van de grip of het verbeteren van de fijne motoriek. Ze kunnen ook aangepaste hulpmiddelen aanbevelen, zoals een aangepast bestek, aankleedhulpmiddelen of handgrepen die de cliënt helpen om zelfstandiger te functioneren.

4. Fracturen (bijv. gebroken pols of arm)

• Probleem: Verminderde beweeglijkheid of kracht na een breuk in de arm of hand.
• Oplossing: De ergotherapeut kan helpen met het herstellen van de functie door het aanbieden van mobilisatietechnieken om de gewrichten soepel te houden, rekoefeningen om de flexibiliteit te verbeteren en krachtoefeningen om de spieren weer op te bouwen. Na de genezing kan de ergotherapeut adviseren over het gebruik van hulpmiddelen voor dagelijks gebruik, zoals een aangepaste handgreep voor gereedschap of keukengerei.

5. Tendinitis (bijv. tenniselleboog of golfelleboog)

• Probleem: Pijn in de elleboog of pols door ontsteking van de pezen, vaak veroorzaakt door overbelasting of repetitieve bewegingen.
• Oplossing: De ergotherapeut kan ontspannings- en rusttechnieken aanbevelen om de ontsteking te verminderen, en krachttraining om de onderliggende spiergroepen te versterken. Ook kan de therapeut speciale braces of ondersteuningen adviseren om de gewrichten te stabiliseren en te beschermen tijdens bewegingen.

6. Spasticiteit of verlamming (bijv. door cerebrale parese, MS, of een hersenletsel)

• Probleem: Spasticiteit of verminderde controle over de handen of armen, waardoor het moeilijk is om fijne motorische taken uit te voeren (bijv. schrijven, eten).
• Oplossing: De ergotherapeut kan technieken aanreiken om spasticiteit te verminderen (bijv. door ontspanningsoefeningen of mobilisatietechnieken), en hulpmiddelen zoals een gevulde handgreep voor bestek of een speciale pen om beter te kunnen schrijven. Ze kunnen ook oefenen met alternatieve manieren van zelfzorg en dagelijkse activiteiten (zoals aangepaste technieken voor het aantrekken van kleding).

7. Dupuytren’s contractuur

• Probleem: Aandoening waarbij het bindweefsel in de hand zich verdikt, waardoor de vingers zich niet goed kunnen strekken.
• Oplossing: De ergotherapeut kan helpen met splinten of rektechnieken om de vingers te strekken en de functie van de hand te behouden. Ze kunnen ook werken aan het verbeteren van de fijne motoriek door gerichte oefeningen, zodat de cliënt meer controle over de handbewegingen krijgt.

8. Beperkingen door ouderdom (bijv. afname van kracht of mobiliteit)

• Probleem: De gripkracht neemt af, of het uitvoeren van dagelijkse activiteiten wordt moeilijker door veroudering (bijv. bij osteoporose of algemene spierzwakte).
• Oplossing: De ergotherapeut kan adviseren over hulpmiddelen zoals een aangepast bestek, grijphulpmiddelen voor het vasthouden van voorwerpen, of lichte gewichten om de kracht in de handen en armen te verbeteren. Ook kunnen ze strategieën bieden voor het uitvoeren van dagelijkse taken met een kleinere belasting, bijvoorbeeld door keukengerei of huishoudelijke hulpmiddelen aan te passen.

9. Hersenletsel (bijv. na een trauma of ongeval)

• Probleem: Verminderde coördinatie of kracht in de armen door hersenletsel, wat het uitvoeren van dagelijkse handelingen moeilijk maakt.
• Oplossing: De ergotherapeut kan werken aan het verbeteren van de motorische controle en de handfunctie door oefeningen die gericht zijn op coördinatie, balans en kracht in de armen. Ze kunnen ook prothesen of hulpmiddelen aanbevelen om de functionaliteit van de arm te verbeteren, en technieken aanreiken voor het uitvoeren van taken zoals eten, aankleden en werken.

10. Beperkingen door zenuwbeschadiging (bijv. door een operatie of letsel)

• Probleem: Pijn, gevoelloosheid, of verlies van gevoel of kracht in de arm of hand door zenuwbeschadiging (bijv. na een operatie of trauma).
• Oplossing: De ergotherapeut kan technieken voor sensomotorische rehabilitatie aanbieden om het gevoel en de coördinatie in de hand te verbeteren, zoals tactiele stimulatie of fijne motoriek oefeningen. Ze kunnen ook aangepaste hulpmiddelen adviseren die helpen om de handen of armen te stabiliseren en dagelijks gebruik te vergemakkelijken, zoals aangepaste handgrepen of beugels.

Ergotherapie kan enorm bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit van leven voor mensen met hand- en armproblemen. Door middel van gespecialiseerde oefeningen, het aanreiken van aangepaste hulpmiddelen en het optimaliseren van de omgeving, kunnen ergotherapeuten mensen helpen om dagelijkse taken met minder pijn en meer onafhankelijkheid uit te voeren. Het doel is altijd om de functie van de hand of arm te verbeteren, het dagelijks functioneren te vergemakkelijken en de cliënt te ondersteunen in hun herstel of aanpassing aan een nieuwe situatie.